نحوه تست سیستم اعلام حریق و نکات مهم

دستگاه اعلان حریق می‌تواند از مهمترین وسایل خانه شما باشد که به امنیت خانه یا محل کار شما کمک زیادی می‌کند. این دستگاه هشدار دهنده به شما در مورد آتش‌سوزی و دود خطرناک هشدار می‌دهد، بدین تربتیب شما و اطرافیانتان زمان لازم برای تخلیه محل و جلوگیری از آتش‌سوزی بیشتر را خواهید داشت.

اما از آن‌جا که دستگاه‌های الکترونیکی مصون از خطا نیستند، عمر باتری‌ها محدود است و سایر قسمت‌های دتکتور دود می‌توانند به مرور فرسوده شوند، بنابراین برای اطمینان از عملکرد مناسب نیاز به تست سیستم اعلان حریق به صورت دوره‌ای دارید.

 زمان‌های تست دستگاه اعلام حریق

به طور معمول و طبق استاندارهای آتش نشانی آمریکا دستگاه‌های اعلان حریق باید حداقل یک بار در ماه آزمایش شوند و باتری‌ها باید حداقل یک یا دو بار در سال تعویض شوند. و در صورتی که هر یک از موارد زیر را مشاهده کردید دستگاه علام حریق را بررسی کنید:

• دتکتور یا آشکارساز دود اغلب هشدارهای غلط می‌دهد.
• آلارم به طور منظم بوق کوتاه می‌زند بدون اینکه کسی آن را لمس کرده باشد.
• دود مکرر در آشپزخانه باعث شده است که دستگاه بیش از حد فعال شود، این موضوع منجر به فرسودگی سریعتر دستگاه اعلان حریق می‌شود.

به طور کلی دو نوع اصلی دتکتور دود وجود دارد:

باتری‌ دار: این نوع می‌تواند در برابر باتری‌های معیوب یا فرسوده حساس باشد. در این نوع دتکتورها آزمایشات ماهانه بسیار مهم است. هرگز باتر‌ی‌های قدیمی را در دتکتور دود قرار ندهید.

دتکتور Hardwired: این آشکارسازها توسط سیستم برق منزل شما تغذیه می‌شوند، اما معمولاً دارای باتری‌های پشتیبان نیز هستند تا دستگاه در هنگام قطعی برق بتواند به کار خود ادامه دهد. دتکتور دود Hardwired هم به آزمایش ماهانه برای اطمینان از عملکرد صحیح باتری و قطعات نیاز دارند.

نحوه تست سیستم اعلام حریق

همیشه باید دستورالعمل‌های شرکت دستگاه اعلان حریق را برای روش مناسب آزمایش دتکتور دود و آلارم آتش‌سوزی بررسی کنید. اما، به طور کلی، بیشتر آشکارسازهای دود با سیم و باتری را می‌توان به روش زیر آزمایش کرد.

مرحله اول: در مرحله اول یادتان باشد که حتما به اعضای خانواده و یا در محل کار به همکاران خود هشدار دهید که در حال تست دستگاه اعلان حریق هستید. دتکتورهای دود دارای زنگ هشدار شدیدی هستند که ممکن است کودکان و یا حتی افراد بزرگسال را بترساند، بنابراین به همه اطلاع دهید که قصد دارید آلارم هشدار را آزمایش کنید تا از ترساندن افراد جلوگیری شود.

مرحله دوم: یکی از اعضای خانواده را در دورترین نقطه و دور از زنگ هشدار در خانه خود مستقر کنید. این موضوع برای اطمینان از شنیدن زنگ هشدار در همه جای خانه شما بسیار مهم است. ممکن است نیاز باشد دتکتورهای دیگری را در قسمت‌های از محل که صدای زنگ هشدار کم، خفه یا ضعیف است نصب کنید.

مرحله سوم: دکمه تست را بر روی قسمت جلویی یا پشتی دتکتور دود فشار دهید و نگه دارید. این کار ممکن است چند ثانیه طول بکشد، اما هنگام فشار دادن دکمه، یک آژیر خیلی بلند باید از دتکتور دود شنیده شود. و یا می‌توانید بررسی کنید که آیا میزان حساسیت دستگاه به دود و حرارت مناسب است یا نه؟ می‌توانید دتکتور دود را با اسپری دود و یا روشن کردن کبریت و دود حاصل از آن در نزدیکی دستگاه تست کنید. اگر صدای دستگاه اعلان حریق ضعیف است یا اصلا صدایی شنیده نمی‌شود، ابتدا باتری‌ها را چک کنید در صورت نیاز آن‌ها را تعویض کنید.

پیشنهاد دوره: آموزش نصب پنل خورشیدی

اگر بیش از شش ماه از آخرین تعویض باتری‌ها گذشته باشد (چه آشکارساز شما با باتری کار می‌کند و چه با برق)، بدون توجه به نتیجه آزمایش، آن‌ها را عوض کنید و برای اطمینان از عملکرد مناسب، باتری‌های جدید را برای آخرین بار تست کنید. همچنین باید به دتکتور دود نگاهی بیندازید تا اطمینان حاصل کنید که هیچ گرد و غبار یا ماده دیگری جلوی سوراخ‌های آن را نگرفته باشد، زیرا وجود گرد و غبار حتی در صورت جدید بودن باتری‌ها می‌تواند مانع کار دتکتور دود شود.

به یاد داشته باشید ، طبق استاندارد USFA (اداره آتش نشانی آمریکا)، طول عمر معمول آشکارسازهای دود حدود10 سال است. حتی اگر تعمیر و نگهداری منظم را انجام داده باشید و دستگاه شما همچنان کاربردی باشد، بسته به دستورالعمل‌های سازنده‌، باید یک دتکتور دود را بعد از دوره 10 ساله یا حتی زودتر تعویض کنید.

نصب دتکتور دود می‌تواند یک روش عالی برای کمک به حفظ امنیت خانواده در برابر آتش سوزی باشد، اما با فرض اینکه همیشه دستگاه‌ اعلان حریق کار می‌کند و مشکلی ندارد ممکن است منجر به وضعیتی خطرناک و غیر قابل پیش‌بینی شود. چند دقیقه زمان گذاشتن برای بررسی منظم آن‌ها می‌تواند به اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها کمک کند.

نکات کلیدی در تست سیستم اعلان حریق

تست و آزمایش دستگاه اعلان حریق علاوه بر دتکتور که در بالا بدان اشاره شود شامل تمام دستگاه‌هایی می‌شود که یک سیستم اعلان حریق را تشکیل می دهند. این قسمت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

دستگاه‌های شروع کننده: دتکتور دود، دتکتور گرما، دتکتور کانال، دتکتور پرتو یا نور و غیره.

دستگاه‌های هشدار دهنده: استروب‌های horn ، استروب‌های chim، استروب‌های speaker و غیره … .

پنل اعلان حریق: پنل اطفاء حریق رابط بین شستی‌ها، دتکتورها و دیگر قسمت‌های دستگاه اعلان حریق است، که باید تحت بازرسی و آزمایش منظم قرار بگیرد.

با این آزمایشات منظم اطمینان حاصل می‌شود که هر یک از اجزای سیستم اعلام حریق در محل خود وظایف خود را به درستی انجام می دهند و در شرایط مناسبی قرار دارند.

همچنین بخوانید: دتکتور چیست؟

چه آزمایشاتی برای دستگاه اعلان حریق لازم است

این بدان معنا است که چندین تست مورد نیاز وجود دارد که باید برای سیستم‌های اعلان حریق آن‌ها را انجام دهید. اگرچه اکثرا سالانه تکنسین قسمت‌های مختلف دستگاه اعلان حریق از جمله پنل اعلان حریق را برای اطمینان از عملکرد صحیح مورد آزمایش قرار می‌دهد، اما در اینجا دو تست دیگر را برای شما آورده‌ایم که ممکن است با آن‌ها آشنا نباشید.

آزمون قبولی: آزمون قبولی بلافاصله پس از اتمام نصب سیستم جدید مورد نیاز است. این همان تست عملکرد است و عملکرد صحیح کلیه اجزای سیستم جدید اعلان حریق را تضمین می‌کند. هر دستگاه درون این سیستم، چه قسمت‌های شروع کننده، چه هشدار دهنده یا پنل آتش نشانی در این مرحله آزمایش می‌شوند. آزمون قبولی فقط یک بار، بعد از نصب و قبل از استفاده از ساختمان انجام می‌شود. تنها استثنا این است که اگر ساختمان مورد بازسازی قرار بگیرد، پس از آن باید مجدداً برای سیستم اعلان حریق آزمون قبولی انجام شود.

تست حساسیت: تست حساسیت باید ظرف یک سال پس از نصب انجام شود. این تست بیشتر بر روی دستگاه‌های شروع کننده مثل دتکتورها متمرکز است و آنها را آزمایش می‌کند تا اطمینان حاصل شود به طور کارآمد و مناسب کار می‌کنند.

پیشنهاد دوره: آموزش نصب کرکره برقی

برای این کار، تکنسین‌ها باید یک دستگاه اندازه گیری و دود آئروسل (یا گرما) را برای فعال کردن دستگاه شروع کننده بکار گیرند و از مقدار دود از پیش تعیین شده استفاده کنند تا مطمئن شوند زنگ هشدار در محدوده دوده یا گرمای تولید شده فعال می‌شود. سپس تکنسین عدد اندازه‌گیری شده خود را با محدوده اعلام شده توسط سازنده آن دستگاه مقایسه می كنند. اگر دستگاه در محدوده تنظیم شده فعال شود، در این تست قبول  می‌شود.

با استفاده از سیستم‌های هوشمند، این سیستم حساسیت دستگاه‌ها را کنترل می‌کند و می‌توان گزارش‌ها را تهیه و به مشتری ارائه داد.

برای انجام تست دستگاه اعلان حریق به دو تکنسین نیاز است، یک تکنسین پنل اعلان حریق را کنترل می‌کند در حالی که تکنسین دیگری آزمایش و فعال‌سازی دتکتورها را انجام می‌دهد. گاهی اوقات، در مکان‌های بسیار کوچک مانند یک خانه، یک تکنسین نیز  می‌تواند آزمایش را به تنهایی انجام دهد.

تست سیستم اعلان حریق چقدر زمان می برد؟

مدت زمان بازرسی‌ها و تست تمام قسمت‌های سیستم اعلان حریق کاملاً به اندازه سیستم و مکان بستگی دارد. برای یک ساختمان اداری به طور متوسط با ​​دو تا سه طبقه، می‌توان سیستم‌ها را به راحتی در طی نیمی از روز آزمایش کرد. به تبع آن ساختمان‌های بزرگتر مدت زمان بیشتری طول می‌کشد. آزمایش سیستم‌های بزرگ، مانند سیستم‌هایی که از بیمارستان‌ها، هتل‌ها، مراکز خرید بزرگ و مدارس محافظت می‌کنند، به راحتی ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد.

معمولا تست آن‌ها به صورت قسمت به قسمت انجام می‌شوند. به عنوان مثال، بال شرقی بیمارستان ممکن است یک روز انجام شود، و بال غربی ممکن است روز دیگر انجام شود. در نهایت، مدت زمان آزمایش سیستم اعلان حریق شما به اندازه تأسیسات و پیچیدگی سیستم بستگی دارد.

مقدمات لازم جهت تست اعلان حریق

در صورتی که سیستم اعلان حریق شما به آتش نشانی متصل است و از طریق این سازمان کنترل می‌شود باید قبل از اینکه سیستم خود را تست کنید با آتش نشانی تماس بگیرید تا به آنها اطلاع دهد که آزمایشی روی سیستم در حال انجام است. آتش نشانی سیگنال‌های مربوط به وقوع آتش را دریافت می‌کند و آ‌ن‌ها را ثبت می‌کند، اما به هیچ وجه به آنها پاسخ نمی‌دهد.

روش دیگر برای آماده شدن برای آزمون سیستم اعلان حریق این است که به این فکر کنید که آیا می‌خواهید دستگاه‌های اعلان (آژیر، استروب و …) به طور همزمان تست شوند یا خیر و آیا می‌خواهید آن‌ها در ساعات کار آزمایش شوند یا در زمانی دیگر؟ تصمیم‌گیری در این موارد می‌تواند به شما کمک کند آزمایش را برای بهترین زمان برنامه‌ریزی کنید.

پنل اعلان حریق

در طول آزمایش سیستم علانء حریق، یک تکنسین پنل اعلان حریق را کنترل می‌کند تا اطمینان حاصل کند که هر یک از دستگاه‌ها به درستی با پنل تعامل دارند و عملکرد پنل اعلان حریق نیز مناسب است. همراه با آزمایشات و بازرسی‌هایی که قبلاً توضیح داده شده، باتری‌های پنل هشدار بررسی می‌شوند. و هنگامی که هر دستگاه فعال و آزمایش می‌شود، تکنسین کنترل‌کننده پنل مطمئن خواهد شد که رویدادها همانطور که باید در پنل باشند مشاهده می‌شوند.

علاوه بر تست، پنل‌های اعلان حریق همچنین می‌توانند به روند آسان‌تر تست کل سیستم کمک کنند. در حالی که پنل‌های معمولی اطلاعات مفید اضافی زیادی را ارائه نمی‌دهند، پنل‌های آدرس پذیر (که مکان خاص هر دستگاه را در سیستم ضبط می‌کنند) می‌توانند بسیار مفید باشند. این پنل‌های آدرس‌پذیر سیستم اعلان حریق می‌توانند هر دستگاه را پین کرده، حساسیت، دمای محیط آن را ثبت کرده و علاوه بر این کثیف بودن دستگاه و یا مشکلات دیگری را نیز تشخیص دهند. پنل‌های آدرس‌پذیر می‌تواند به تکنسین ها کمک کند خیلی سریعتر تمام دستگاه‌های سیستم را پیدا کنند و تست حساسیت دستگاه اعلان حریق را با سرعت بالاتری انجام دهند.

با این حال، حتی با وجود گزینه‌های مفیدی که برخی از پنل‌ها وجود دارد، هر دستگاه همچنان باید به صورت جداگانه فعال و آزمایش شود. پنل‌های آدرس‌پذیر فقط به روند سریعتر تست کمک می‌کنند.

آیا همه قسمت‌ های دستگاه اعلان حریق تست شده‌اند؟

متأسفانه، معمولاً هیچ راه آسانی برای تشخیص مکان همه دستگاه‌ها و بررسی همه آن‌ها وجود ندارد. اگر سیستم دارای یک پنل آدرس‌پذیر باشد، پنل تمام دستگاه‌ها و مکان‌های آن‌ها را ضبط می‌کند. اگر تکنسینی که سیستم شما را آزمایش می‌کند همان کسی است که آن را نصب کرده است، ممکن است که تکنسین لیست فیزیکی همه دستگاه ها را تهیه کرده باشد. بنابراین می‌توان از این لیست برای اطمینان از آزمایش همه دستگاه‌ها استفاده کند.

اما فرض کنید تکنسینی که سیستم شما را آزمایش می‌کند متفاوت از شرکت یا تکنیسنی است که آن را نصب کرده است و سیستم شما نیز از یک پنل معمولی استفاده می‌کند. در این صورت، تنها راه برای یافتن همه دستگاه‌ها این است که تکنسین در همه قسمت‌های خانه یا محل کار برود و تمام اتاق‌ها و فضاها و حتی نمای بیرونی را بررسی کند. البته تکنسین‌های مجرب و دوره دیده دقیقا می‌دانند که قسمت‌های مختلف دستگاه‌های اعلان حریق دقیقا در کدام مکان‌ها باید باشد.

چند نکته در تست‌ هفتگی دستگاه اعلان حریق

حداقل باید یک تماس دستی انجام شود برای تست توانایی کنترل پنل اعلان حریق برای دریافت سیگنال و زنگ هشدار و تا اطمینان حاصل شود که سیگنال هشدار آتش در هر گیرنده هشدار دریافت می‌شود. تأیید اینکه تمام مدارهای هشدار دهنده آتش در زمان آزمایش به درستی کار می‌کنند ضروری نیست. در زمان انجام هر بار آزمایش هفتگی دستگاه اعلان حریق باید از یک نقطه تماس دستی متفاوت استفاده شود تا تمام نقاط تماس دستی در محل به صورت چرخشی در یک بازه زمانی آزمایش شوند.

مدت زمان به صدا درآوردن سیگنال هشدار آتش نباید در زمان آزمایش هفتگی بیش از یک دقیقه باشد، به طوری که در صورت آتش‌سوزی در زمان آزمایشات هفتگی، با طولانی‌تر شدن صدای زنگ هشدار، به ساکنین هشدار داده می شود.

انتشار خودکار و سایر اقدامات آتش‌سوزی فعال شده توسط سیستم هشدار باید بررسی شوند تا مطمئن شوید به طور موثر کار می‌کنند.

تست‌های مکان‌ها و دستگاه‌ها در هر نقطه، باید در Log Book ثبت شوند. همچنین هر نقصی در سیستم باید در دفتر به ثبت شود و به شخص مسئول گزارش شده و برای اصلاح آن اقدام شود.

تست هفتگی دستگاه اعلان حریق باید هر هفته تقریباً در همان ساعت انجام شود و به سرنشینان باید دستور داده شود كه ضعیف بودن زنگ هشدار را گزارش دهند. در محوطه‌هایی که برخی از کارمندان فقط در ساعاتی غیر از محل آزمایش آلارم‌های حریق کار می‌کنند، حداقل یک بار در ماه باید یک آزمایش اضافی انجام شود تا از آشنایی این کارکنان با سیگنال هشدار آتش اطمینان حاصل شود.

آزمایشات ماهانه برای اطمینان از توانایی سیستم در شرایط هشدار

اگر از یک ژنراتور اضطراری به طور خودکار به عنوان بخشی از منبع تغذیه آماده به کار برای سیستم تشخیص و اعلان حریق استفاده می‌شود، باید یک بار در ماه با شبیه‌سازی خرابی در منبع ایجاد شود و حداقل برای یک ساعت از طریق on-load کار کند. در پایان آزمایش، مخازن سوخت باید پر شود و سطح روغن و مایع خنک کننده باید بررسی شود.

اگر از باتری‌ها به عنوان منبع تغذیه استفاده می‌شود، باید اطمینان حاصل شود که باتری‌ها و اتصالات آ‌ن‌ها از وضعیت خوبی برخوردار هستند و در صورتی که عمرشان تمام شده است سریعا تعویض شوند.

بازرسی و سرویس دوره‌ای باید توسط یک فرد ذی صلاح با دانش تخصصی در مورد سیستم‌های اعلان حریق، از جمله آگاهی از علل هشدارهای دروغین، اطلاعات کافی در مورد سیستم و دسترسی کافی به قطعات یدکی، انجام شود.