معرفی انواع موتور ماشین و کارکرد هر کدام

موتور خودرو مهم ترین قطعه ماشین است و وظیفه‌ تبدیل سوخت به انرژی حرکتی را بر عهده دارد. موتور در اتومبیل از قطعات مختلفی تشکیل شده است که هر یک عملکرد مخصوص به خود را دارند. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره انواع موتور ماشین و نحوه عملکرد هر یک بدانید، این مقاله از پایتخت فناوری را تا انتها مطالعه نمایید.

انواع موتور ماشین

• موتور دو سیلندر
• موتور سه سیلندر
• موتور چهار سیلندر
• موتور شش سیلندر
• موتور هشت سیلندر و بیشتر

موتور ماشین براساس تعداد سیلندر ها به گروه های زیر دسته بندی می شوند که در ادامه هر کدام را به صورت کامل توضیح می دهیم.

1- موتور دو سیلندر

موتور دو سیلندر، ساده ترین و کوچک ترین نوع موتور است که در برخی خودرو ها استفاده می شوند. در این نوع موتور، دو سیلندر در یک ترتیب مشخص قرار دارند و هر سیلندر شامل یک پیستون است که درون آن حرکت می‌ کند. این موتور به دلیل سادگی ساختار و اندازه کوچک، مقرون به صرفه و کم هزینه بوده و در خودرو های کوچک مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

نحوه عملکرد موتور دو سیلندر به این صورت است که ابتدا مخلوطی از سوخت و هوا به سیلندر ها تزریق می‌شود. سپس، پیستون‌ ها به سمت بالا حرکت کرده و مخلوط سوخت و هوا را در سیلندر فشرده می‌ کنند. بعد از فشرده شدن مخلوط سوخت و هوا، سنسور های الکترونیکی به واحد کنترل موتور سیگنال می‌دهند.

واحد کنترل موتور مقدار دقیقی از سوخت را به سیستم تزریق موتور ارسال می‌ کند. سپس، سوخت تزریق شده در سیلندر ها قرار می‌ گیرد و با حرارت و فشار موجود در سیلندر اشتعال می‌ کند. این احتراق باعث افزایش فشار داخل سیلندر می‌ شود و پیستون به سمت پایین حرکت می‌ کند. حرکت پیستون به سمت پایین منجر به انتقال انرژی تولید شده به شفت موتور می‌شود. شفت موتور انرژی را به چرخ‌ های خودرو منتقل می‌ کند و باعث حرکت خودرو می شود.

همچنین بخوانید: ایسیو چیست؟

2- موتور سه سیلندر

در موتور سه سیلندر همان طور که از اسمش مشخص است، سه سیلندر برای تولید قدرت و انتقال حرکت از طریق سوخت و هوا استفاده می‌ شود. مزیت اصلی موتور سه سیلندر، کاهش مصرف سوخت و حفظ کارایی عملکرد خودرو است. این نوع موتور با تعداد کمتری سیلندر، انرژی بیشتری در هر سیلندر تولید می کند که منجر به بهره‌ وری بالاتر و کارایی بهتر می‌ شود. همچنین، به دلیل تعداد کمتر سیلندر ها، وزن موتور نیز کاهش می‌ یابد که باعث کاهش وزن کلی خودرو و افزایش میزان سرعت آن می‌ شود.

3- موتور چهار سیلندر

موتور چهار سیلندر یکی از رایج‌ ترین انواع موتور های استفاده شده در خودرو ها است. در این نوع موتور، سیلندرها به تعداد چهار عدد و در یک ترتیب مشخص قرار دارند. هر سیلندر شامل یک پیستون است که درون آن حرکت می‌ کند. نحوه عملکرد موتور چهار سیلندر دقیقا مشابه سایر موتور ها است و به لحاظ سادگی، اقتصادی بودن و کارایی خوب، در خودروهای مختلف از جمله خودروهای سواری معمولی و خانوادگی استفاده می‌شود.

همچنین بخوانید: علائم خرابی شفت گیربکس

4- موتور شش سیلندر

موتور شش سیلندر نیز یکی از پرکاربرد ترین انواع موتور ماشین است. در این نوع موتور، سیلندر ها به تعداد شش عدد و در یک ترتیب مشخص قرار دارند. هر سیلندر شامل یک پیستون است که درون آن حرکت می‌ کند. نحوه عملکرد موتور شش سیلندر شبیه سایر موتور ها می باشد. این نوع موتور به دلیل تعداد بیشتر سیلندر ها، قدرت و عملکرد بیشتری نسبت به موتور چهار سیلندر دارد و به همین دلیل در خودرو هایی که نیاز به قدرت بیشتر دارند، مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

5- موتور هشت سیلندر و بیشتر

موتورهای هشت سیلندر و بالاتر نیز در برخی خودرو ها استفاده می‌ شوند و به عنوان موتور هایی با قدرت و توان بالا شناخته می‌ شوند. در این نوع موتور ها، تعداد سیلندر ها بیشتر از هشت عدد است و معمولاً دو بانک سیلندری (V8)، دوازده سیلندری (V12) و حتی شانزده سیلندری (V16) مورد استفاده قرار می‌ گیرند. نحوه عملکرد موتور های هشت سیلندر و بالاتر نیز بر اساس اصولی مشابه با موتورهای چهار و شش سیلندر است. در این موتورها، سوخت و هوا به تعداد بیشتری سیلندر تزریق می‌ شود و احتراق در هر سیلندر جداگانه رخ می‌ دهد. این نوع موتور معمولاً در خودروهای لوکس، اسپرت و خودرو هایی با عملکرد بالا استفاده می‌ شوند.

همچنین بخوانید: انواع سنسور خودرو

انواع موتور خودرو بر اساس چینش و ترتیب سیلندر

موتور ماشین بر اساس چینش سیلندر ها و چگونگی کارکرد به انواع مختلفی دسته بندی می شوند که در ادامه به صورت کامل هر کدام توضیح داده شده است.

1- موتور طرح مستقیم یا درون خطی

رایج ترین طرح مورد استفاده در چینش سیلندر ها، طرح مستقیم (straight) یا درون خطی (inline) است. در این طرح، سیلندر ها به صورت عمودی در یک خط (پشت سر هم) قرار می گیرند. این نوع موتور را می توان بسته به تعداد سیلندر ها به صورت موازی یا عمود در خودرو قرار داد. هنگامی که سیلندر ها به صورت موازی قرار می گیرند، طرح موتور به عنوان Straight شناخته می شود و هنگامی که به صورت عمودی قرار بگیرند، طرح Inline است.

این نوع موتور ها به دلیل ساخت آسان و ارزان در خودرو های زیادی استفاده می شوند. موتورهای درون خطی به دلیل ساختار جمع و جور و توانایی قرار دادن سایر اجزای خودرو در اطراف آن، در خودرو هایی مانند هاچ بک به کار می روند. موتور های مستقیم به دلیل این که می توانند سیلندر های بیشتری داشته باشند و در نتیجه قدرت بیشتری داشته باشند، در خودرو های لوکس مانند خودرو های شرکت BMW یا مرسدس بنز به کار می روند.

2- موتور طرح فلت (flat)

در موتور تخت یا فلت که به موتور باکسر نیز معروف است، بر خلاف موتور مستقیم، سیلندر ها به صورت افقی قرار گرفته اند. مزیت اصلی استفاده از موتور های Flat، پایداری و تعادل بالای آن ها است. همچنین، این نوع موتور ها فضای کمتری نسبت به موتور های دیگر اشغال می کنند و در طراحی خودرو هایی با ارتفاع کم مورد استفاده قرار می‌ گیرند. در مقایسه با موتور های مستقیم، ساخت موتور های Flat گران است و به دلیل شکل گسترده آن ها، کمتر به کار می روند. تنها خودرو سازانی که از موتور باکسر در خط تولید خود استفاده می کنند پورشه و سوبارو هستند.

3- موتور طرح v

موتور V یک طرح بسیار محبوب در چینش سیلندر ها می باشد که تقریباً در تمام خودرو هایی با قدرت و توان بالا استفاده می شود. در این طرح، محفظه ای که پیستون ها در آن حرکت می کنند، به گونه ای چیده شده اند که وقتی موتور از جلو مشاهده می شود، یک V را نشان می دهد.

ویژگی که این طرح را از سایر موتور ها متمایز می کند این است که سیلندر های بیشتری را می توان در فضای کمتری جای داد. بنابراین، می توان گفت مزیت آن قدرت بیشتر و در عین حال اشغال فضای کمتر است. بخاطر همین مزیت ها، از موتور طرح v در خودرو هایی با عملکرد بالا مانند خودرو شرکت های فراری، آلفارومئو، مرسدس بنز استفاده می شود. در کنار این مزیت ها، این مورد را در نظر داشته باشید که موتور V نسبت به یک موتور مستقیم لرزش بیشتری دارد و ساخت آن پیچیده تر است، بنابراین تعمیر آن گران تر است.

انواع موتور ماشین براساس نوع سوخت مصرفی

یکی دیگر از دسته بندی های موتور خودرو براساس نوع سوخت مصرفی است که در این بخش آن ها را به شما معرفی می کنیم.

1- موتور های بنزینی

موتور های بنزینی، همان طور که از نامشان مشخص است برای ایجاد حرکت در خودرو ها از سوخت بنزین استفاده می‌ کنند. این نوع موتور ها در بیش تر خودرو های سواری و تجاری استفاده می‌ شوند و در صنعت خودرو سازی بسیار رایج هستند. از مهمترین مزیت های این موتور می توان به قدرت و سرعت بالا، صدای کم، دسترسی آسان به سوخت، شتاب بیش تر و پاسخگویی بهتر در سرعت‌ های پایین اشاره کرد.

2- موتور های دیزلی

این نوع موتور ها با گازوئیل کار می کنند و سیستم جرقه زنی ندارند. بنابراین، برای تولید انرژی بیشتر نیاز به هوای بسیار بیشتری دارند. موتور های دیزلی دور موتور کم و سر و صدای زیادی دارند؛ از این رو مناسب خودرو های سواری نمی باشند.

3- موتور های گازسوز و دوگانه سوز

موتورهای گاز سوز سوخت خود را از گاز تامین می کنند و موتور های دو گانه سوز از دو نوع سوخت (گاز و بنزین) استفاده می کنند. سیستم سوخت رسانی در این دو مدل موتور مشابه است و تنها در جزئیات با یکدیگر فرق دارند.

4- موتور های الکتریکی

موتورهای الکتریکی با استفاده از انرژی الکتریکی، سبب حرکت اتومبیل می شوند. موتور خودرو های برقی از نوع الکتریکی است. موتورهای الکتریکی آلودگی بسیار کمی تولید می کنند و برای محیط زیست مضرات کمتری دارند.

5- موتور های هیبریدی

این نوع موتورها برای به حرکت درآوردن خودرو از چندین منبع قدرت شامل یک موتور احتراق داخلی (معمولاً بنزینی یا دیزلی) و یک سیستم باتری الکتریکی استفاده می کنند. خودرو های هیبریدی معمولا به ماشین های برقی گفته می شود. با این حال، این نوع خودرو از سیستم های دیگری مانند سیستم دوگانه سوز یا سیستم احتراق گازسوز بهره می برند. بنابراین، بهتر است هر ترکیب شکل گرفته با برق را یک خودروی هیبریدی بنامیم.

6- موتورهای بخار

موتورهای بخار اولین و قدیمی ترین نوع موتور ماشین هستند که با نیروی بخار کار می کنند. این نوع موتور وزن بالایی دارد و به همین دلیل امروزه تقریبا هیچ کاربردی ندارد. با این حال، بازده بالایی دارند.

انواع موتور ماشین براساس نوع احتراق

موتور ماشین براساس نوع اعتراق به دو گروه درون سوز و برون سوز دسته بندی می شوند که در ادامه هر کدام را توضیح می دهیم.

1- موتور های احتراق داخلی (درون سوز)

احتراق در موتور های درون سوز (Internal Combustion Engine) درون سیلندر ها انجام می شود. در این محفظه هوا و سوخت به میزان مشخصی با یکدیگر ترکیب می شوند و باعث بالا رفتن فشار و دما می گردند. فشار حاصل در نهایت باعث حرکت خودرو می شود. موتورهای درون سوز عمدتا بر روی خودروهای بنزینی و دیزلی سوار می شوند. این موتورها از مزایایی از جمله قدرت و عملکرد بالا، سهولت استفاده، قابلیت استفاده از سوخت‌های مختلف و بهره‌ وری سوخت بالا برخوردارند.

2- موتور های احتراق خارجی (برون سوز)

موتور هایی با احتراق خارجی معمولاً در خودرو ها، موتور های هواپیما، قایق‌ها، موتور های صنعتی و ماشین‌ آلات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این موتور ها می‌ توانند به صورت چهار زمانه (Four-Stroke) یا دو زمانه (Two-Stroke) عمل کنند.

موتورهایی با احتراق خارجی از مزایایی مانند قدرت بالا، بهره‌وری سوخت بهتر (در موتورهای جدید تر) و قابلیت استفاده در محل‌ های مختلف برخوردارند. با این حال، آن ها نیز مشکلاتی مانند آلودگی هوا (از جمله انتشار گاز‌های گلخانه‌ای) و صدای بالا را نیز دارند. به همین دلیل، به دنبال راهکارهای جایگزینی با موتورهای پاک تر و با صدای کمتر برای حمل و نقل وسایل راهنمایی شده است.

انواع موتور خودرو بر اساس سیستم سوخت رسانی

موتورهای خودرو از لحاظ سیستم سوخت رسانی به چند نوع دسته بندی می شوند.

1- موتورهای کاربراتوری

سیستم سوخت رسانی این نوع موتورها به صورت کاربراتی است. موتورهای کاربراتی نسبت به موتورهای انژکتوری ارزان تر هستند و هزینه تعمیر و تعویض قطعات آن ها بسیار پایین است. با این حال، تنظیم مصرف سوخت و قسمت جرقه زنی در این نوع موتورها بسیار سخت است. همچنین، موتورهای دیزلی در سرما و گرما به خوبی کار نمی کنند.

2- موتورهای انژکتوری

موتورهای انژکتوری از سیستم سوخت رسانی انژکتوری بهره می برند. سیستم انژکتوری یکی از حالت های تامین سوخت موتورهای احتراق داخلی است. در این نوع موتورها، سوخت توسط یک پمپ مکانیکی یا فشار (در موتورهای برقی) وارد لوله های سوخت رسانی و از آنجا به وسیله انژکتور به پشت سوپاپ های هوا وارد می شود و بعد از ترکیب با هوا انرژی مورد نیاز را تامین می کند. موتورهای انژکتوری مصرف سوخت کمی دارند و به دلیل کارکرد مناسب و توزیع یکنواخت سوخت بین سیلندرها کمتر به تعمیر نیاز پیدا می کنند.

3- موتورهای توربو شارژ

موتورهای توربوشارژ نوعی کمپرسور است که با تزریق هوای بیشتر به درون محفظه احتراق باعث بهبود فرایند احتراق و بالارفتن بازدهی موتور می شوند. موتورهای توربو شارژ اغلب بر روی خودروهایی با هدف بازدهی بالا و مصرف سوخت کمتر نصب می شوند.

4- موتورهای سوپر شارژ

موتورهای سوپر شارژ با وارد کردن هوای بیشتر به درون اتاقک محفظه، وضعیت تنفس خودرو را بهتر می کنند و به موجب آن باعث افزایش شتاب و سرعت خودرو می شوند. موتورهای سوپر شارژ در اتومبیل های مسابقه و خودروهایی با سرعت بالا استفاده می شوند.

معرفی آموزشگاه  پایتخت فناوری

 .آموزشگاه پایتخت فناوری برگزار کننده دوره هایی از جمله آموزش کابینت سازی، آموزش تعمیرات لوازم خانگی ، آموزش تعمیرات برد، آموزش طراحی برد با مدرک فنی حرفه ای قابل ترجمه است